همزمان با افزایش نسل جدید تحریمهای هوشمند و به اصطلاح فلج کننده اتحادیه اروپا و آمریکا علیه صنعت نفت ایران، چرخهای توسعه لوکوموتیو توسعه اقتصادی کشور نه تنها متوقف نشده بلکه ایران به یکی از کشورهای پیشرو در صنایع نفت و گاز جهان در شرایط تحریم تبدیل شده است.
بر این اساس پس از بومی سازی بسیاری از تکنولوژیهای تجهیزات "های تک" و پیچیده پالایشگاهی، تولید بومی انواع کاتالیست و افزودنیهای شیمیایی در پالایشگاههای نفت و گاز و مجتمعهای پتروشیمی، متخصصان صنعت نفت از یک فنآوری نوین و جدید در عرصه صنعت نفت جهان رونمایی کرده اند.
در حال حاضر برای ساخت یک پالایشگاه مقیاس کوچک 30 تا 35 هزار بشکه ای نفت در ایران باید بین یک تا 1.5 میلیارد دلار سرمایه گذاری کرد تا امکان تولید فرآوردههای نفتی با استاندارد یورو 4 و 5 اروپایی در کشور فراهم شود.
جدا از هزینه ساخت یک پالایشگاه نفت در کشور، واردات خارجی برخی از کالاها و تجهیزات، تامین دانش فنی و تکنولوژی را هم باید از دیگر مشکلات پیش روی اجرای چنین پروژههای نفتی عنوان کرد.
با این وجود متخصصان و دانشمندان صنعت نفت ایران بدون کوچکترین سرمایه گذاری و صرف هزینه ای با اجرای یک طرح ابتکاری موفق به افزایش 30 تا 35 هزار بشکه ای ظرفیت پالایش نفت ایران بکنند.
از این رو در پالایشگاه نفت بندرعباس، با اجرای یک پروژه ضربتی و انجام تغییرات فنی در واحدهای فرآیندی در بخش بالاسری برج تقطیر در جو پالایشگاه نفت، علاوه بر افزایش ظرفیت پالایش نفت، تولید برخی از فرآوردههای پرطرفدار نفتی همچون بنزین، گازوئیل و نفتا هم افزایش یافته است.
مهمترین ویژگی این پروژه ابتکاری آن است که برای نخستین بار در صنایع پالایش نفت جهان بدون هیچگونه هزینه سرمایه گذاری امکان ایجاد یک پالایشگاه کوچک نفت به وجود آمده است.
از سوی دیگر از وزارت نفت خبر می رسد که یک گروه متخصص قصد دارد این طرح ابتکاری را در سایر پالایشگاههای نفت کشور مطالعه و عملیاتی کند تا با استفاده از ظرفیتهای خالی امکان افزایش تولید بنزین، گازوئیل و ظرفیت پالایش نفت کشور را فراهم کند.
جزئیات ساخت یک پالایشگاه رایگان نفت
هاشم نامور درباره جزئیات اجرای این طرح جدید پالایشی، گفت: از اردیبهشت ماه سالجاری با اجرای فاز اول طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه بندرعباس به عنوان یک طرح مبتکرانه ظرفیت این پالایشگاه به 335 هزار بشکه در در روز افزایش یافته است.
مدیرعامل پالایشگاه نفت بندرعباس با اعلام اینکه این طرح بدون صرف هزینههای سرمایه گذاری و صرفا با استفاده از ظرفیت خالی در بخش بالاسری برج تقطیر در جو و اعمال تغییرات فرایندی و بهینهسازی فرایند عملیات پالایش عملیاتی شده است، تصریح کرد: از این رو در سالجاری ظرفیت پالایشگاه در مجموع 30 هزار بشکه در روز افزایش یافته است.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه با اجرای این پروژه ظرفیت تولید بنزین 500 هزار لیتر و نفتای سنگین حدود 1.5 میلیون لیتر در روز افزایش یافته است، اظهار داشت: ظرفیت تولید روزانه گازوئیل کشور هم روزانه بیش از 2.6 میلیون لیتر افزایش یافته است.
وی با یادآوری اینکه اجرای این پروژه بدون احتساب سود افزایش تولید فرآورده های نفتی حدود 600 میلیون دلار برآورد می شود، بیان کرد: بهبود شرایط عملیاتی و بهینهسازی عملیات پالایش نفت، کاهش مشکلات فرایندی مبدلهای پیش گرم کننده نفت، بهینهسازی مصرف انرژی و کاهش نرخ خوردگی از دیگر دستاوردهای اجرای این طرح است.
نامور با بیان اینکه تمامی مراحل طراحی و مطالعات امکان سنجی این پروژه توسط متخصصان داخلی کشور انجام شده است، تاکید کرد: کاهش اتلاف انرژی و تولید گازهای گلخانه ای را هم باید جز دستاوردهای زیست محیطی این پروژه در سطح منطقه خلیج فارس نام برد.
بندرعباس هاب آینده صنعت پالایش نفت ایران در سطح منطقه خاورمیانه و خلیج فارس خواهد بود و از این رو در کنار پالایشگاه موجود نفت بندرعباس، ساخت 2 پالایشگاه جدید میعانات گازی و نفت سنگین در دستور کار قرار گرفته است.
در مجموع پیش بینی می شود با ساخت پالایشگاه 360 هزار بشکه ای ستاره خلیج فارس و پالایشگاه 300 هزار بشکه یا نفت سنگین هرمز و پالایشگاه موجود بندرعباس ظرفیت پالایش نفت کشور در حاشیه خلیج فارس از مرز یک میلیون بشکه در روز عبور کند.